W czasach, gdzie design oświetlenia odgrywa równie wielką rolę, co jego praktyczne zastosowania, coraz większą popularność w obiektach jednorodzinnych odgrywa oświetlenie szynowe. Wiąże się to z tym, że łączy ono zarówno możliwość nowoczesnych aranżacji, jak i praktyczną wartość użytkową. Możliwość prostego rozprowadzenia zasilania z wybranego punktu na całą przestrzeń domu, wraz z prostotą ustawiania lamp ułatwia odpowiednie rozplanowanie światła. Ilość lamp natomiast, umożliwia stworzenie designerskiego wnętrza opartego o nowoczesne, dekoracyjne rozwiązanie, pasujące wbrew pozorom nie tylko do industrialnych przestrzeni, ale tez bardziej tradycyjnych dekoracji. Niestety, mimo iż jest to bardzo proste, brak wiedzy sprawia, że boimy się stosować to rozwiązanie w naszych domach. Jak zamontować oświetlenie szynowe? Obawa przed trudnościami związanymi z montażem systemów szynowych, jak i ogólny brak wiedzy na ich temat, często jest jedyną blokadą przed zakupem oświetlenia szynowego. Dlatego też, w poniższym artykule postaramy się przybliżyć montaż oświetlenia szynowego, oraz przedstawimy podstawy związane z jego użytkowaniem.
oświetlenie szynowe – jak zamontować oświetlenie szynowe?
Najczęściej wybierane szynoprzewody przez naszych klientów:
Żeby przybliżyć Państwu temat montażu szyn oświetleniowych przede wszystkim należy zapoznać się z tym, z czego składa się system oświetlenia szynowego. Aby odpowiednio przygotować szynoprzewody, montaż oprzeć musi się o odpowiedni dobór elementów.
Element pierwszy to lampy na szynach. Jest to najbardziej rzucający się w oczy element oświetlenia szynowego, który odpowiada w głównej mierze za jego wygląd i ilość światła. O ile jest to najistotniejszy aspekt w przypadku doboru systemu właśnie pod względem designu i jasności, o tyle dla samego montażu ma on najmniejszy wpływ. Jedyne, o czym należy pamiętać to, by dobrać lampę kompatybilną z samym szynoprzewodem. O ile wiele modeli jest dedykowanych do szynoprzewodów Eurotrack, ze złączem uniwersalnym, o tyle niektórzy producenci stosują dedykowane rozwiązania i zawsze warto potwierdzić kompatybilność produktów ze sprzedawcą systemu.
Kolejny element to same szynoprzewody. Szynoprzewód to element główny systemu. Służy on do tego, by rozprowadzić wzdłuż siebie zasilanie, dzięki czemu na całej jego długości będziemy w stanie wpinać lampy szynowe. Dobierając szynoprzewody pod względem montażu, należy zwracać uwagę na 2 elementy. Pierwszym jest zasilanie szynoprzewodu tj. czy jest to szynoprzewód jednofazowy, czy trójfazowy. O ile brzmi to dość strasznie, to różnica jest bardzo prosta i opiszemy ją dokładnie w dalszej części artykułu. Drugi aspekt, na który warto zwracać uwagę to sam sposób montażu – niektóre szynoprzewody dedykowane są np. stricte do montażu podtynkowego. Ważne jest zatem, by w zależności od tego, w jaki sposób chcemy zamontować nasze szyny oświetleniowe, odpowiednio dobrać typ szynoprzewodu. Element trzeci to akcesoria do szynoprzewodu. O ile brzmią jak element drugorzędny, o tyle są one często równie istotne, co sam szynoprzewód. Wśród akcesoriów znajdziemy między innymi:
Dzięki odpowiedniemu doborowi wszystkich elementów sam montaż oświetlenia szynowego będzie bardzo prosty, warto więc wspomóc się wiedzą specjalisty przy zakupie całości.
Zobacz inne nowoczesne rozwiązania do oświetlenia wnętrz
Przejdźmy więc do meritum sprawy – szynoprzewody montaż. Pierwszą decyzją, jaką należy podjąć przy zakupie systemu, jest to, jak zamontowana ma być nasza szyna oświetleniowa sufitowa. Standardowo mamy 3 główne sposoby montażu – natynkowy, podtynkowy i podwieszony. Każdy z nich wygląda odrobinę inaczej. Najczęściej stosowanym typem montażu jest montaż natynkowy. Jest on wręcz banalnie prosty. Mianowicie, szynoprzewody posiadają dedykowane miejsca, przez które możemy wkręcić kołki montażowe. Przymierzając szynoprzewód i zaznaczając te miejsca, należy po prostu zamocować w suficie kołki rozporowe i później przy pomocy wkrętów montażowych przykręcić szynoprzewód do sufitu. W przypadku montażu podtynkowego sprawa ma się wbrew pozorom bardzo podobnie. Główną różnicą jest to, że dokręcamy się nie do podwieszonego sufitu, a do stropu i zastosować musimy szyny podtynkowe posiadające specjalny rant.
Rant ten służy do tego, by podczas dokręcania szynoprzewodu, wszedł on w uprzednio przygotowany w suficie frez i oparł się jedynie o rant właśnie. Dzięki temu szyny podtynkowe licuje się z sufitem i nie wystaje z niego. Jeśli chodzi o montaż zwieszany, to również jest to banalnie proste. Jedyne, czego potrzebujemy to dodatkowe akcesorium, czyli linki do zwieszania szynoprzewodów. Przy decyzji o systemie podwieszonym warto wybrać szynoprzewód wykonany z grubszego aluminium, dzięki czemu mimo zwieszenia będzie on odpowiednio sztywny. Unikniemy wtedy rozpinania się elementów i niepotrzebnych nerwów podczas samego montażu i użytkowania.
Wiemy już jak zamontować szynoprzewód, przejdźmy więc do kolejnego elementu, mianowicie do tego, jak wygląda zasilanie szynoprzewodu. Celem podłączenia systemu do sieci stosuje się specjalne akcesorium – zasilanie do szynoprzewodu. Jest to nic innego jak element w formie zabezpieczonego odcinka szyny, w której znajduje się kostka elektryczna. Rozkręcając go i wpinając się przewodami z sieci, podajemy napięcie na sam element, natomiast wpinając go w szynoprzewody, podajemy napięcie dalej na całe linie oświetleniowe. Najczęściej wykorzystuje się zasilanie końcowe, montowane na końcu szyny oświetleniowej. Warto przeanalizować miejsce wpięcia zasilania, jako że często istnieje podział na zasilanie lewe i prawe, które wpiąć możemy jedynie z jednej strony szyny. Jeśli natomiast punkt zasilania wypada w środku linii, zastosować należy zasilanie przelotowe. Montujemy je pomiędzy dwiema szynami i rozprowadza ona napięcie zarówno w lewo, jak i prawo, dzięki czemu szyny oświetleniowe podłączyć możemy praktycznie w każdym miejscu.
Podczas wyboru systemu szynowego jednym z terminów, który potrafi przestraszyć przed zakupem, jest słowo system 3 fazowy, czy też trójfazowy. Słysząc to słowo, wiele osób od razu odrzuca go, jako rozwiązanie myśląc, że szyna oświetleniowa 3 fazowa wymaga specjalnego sposobu zasilania. Prawda natomiast jest taka, że podłączyć ją możemy wszędzie tam, gdzie zwykły system jednofazowy, natomiast przy odpowiednim podłączeniu daje on dodatkowe możliwości. Podstawowa różnica między systemem 1 fazowym, a 3 fazowym polega na tym, że w przypadku systemu 1 fazowego, podając 230V na szynoprzewód, włączymy wszystkie zamontowane na nim lampy. Natomiast w przypadku systemu 3 fazowego, wewnątrz samego szynoprzewodu znajdują się 3 osobne koryta zasilające, dzięki czemu używając podwójnego, czy nawet potrójnego włącznika, na jednej szynie jesteśmy w stanie włączać pojedyncze lampy przypisane do danej linii. Aby w pełni wykorzystać możliwości systemu 3 fazowego, należy zastosować włącznik potrójny, od którego prowadzimy przewód 3 żyłowy. Pozwoli to odpowiednio sterować lampami poprzez podawanie napięcia na konkretną żyłę za pomocą włącznika. Samo podłączenie jest banalnie proste.
Lampy szynowe 3 fazowe oraz odpowiednie szynoprzewody dają nam duże możliwości dopasowania oświetlenia do własnych potrzeb. Szczególnie wyróżnia się tutaj system trójfazowy. Szyna 3 fazowa oraz zainstalowane na niej lampy 3 fazowe to niespotykana dotąd łatwość zmian aranżacji systemu oświetleniowego we wnętrzu.
Zobacz produktyAkcesoria zasilające z systemu 3 fazowego posiadają rozbudowaną kostkę do wpięcia, w której w większości przypadków znajdują się: wpięcie przewodu neutralnego, wpięcie przewodu uziemiającego, wpięcia oznaczone numerycznie 1, 2, 3 odpowiadające za konkretne linie zasilające w szynie. Numery odpowiadają numeracji podawanej na lampach systemu 3 fazowego, dzięki czemu po wpięciu lampy przypisać możemy lampę do konkretnej strefy zasilania. Oczywiście, jeśli mamy włącznik pojedynczy czy też doprowadzony kabel dwużyłowy, zawsze możemy wpiąć wszystkie lampy w jedną linię i użytkować ją po prostu tak jak system jednofazowy, tak więc szyna oświetleniowa sufitowa 3 fazowa ma wszystkie zalety poprzedniczki, mając przy tym dodatkowe atuty.
Ten blog skupia się na praktycznym i szczegółowym przewodniku dotyczącym montażu oświetlenia szynowego, podkreślając jego nowoczesny design i wszechstronność. Zaczyna od wprowadzenia do podstawowych elementów systemu oświetlenia szynowego, takich jak lampy na szynach, szynoprzewody i różnorodne akcesoria. Szczegółowo opisuje różne rodzaje szynoprzewodów, w tym jedno- i trójfazowe, oraz ich specyficzne metody montażu: natynkowy, podtynkowy i podwieszany. Blog podkreśla także, jak ważne jest odpowiednie zasilanie szynoprzewodu oraz jakie są różnice między systemami jednofazowymi a trójfazowymi. Przedstawia praktyczne porady dotyczące wyboru i montażu akcesoriów, jak również krok po kroku przewodzi przez proces instalacji szynoprzewodów. Podsumowując, blog ten jest kompendium wiedzy na temat oświetlenia szynowego, idealnym dla osób pragnących zrozumieć i zastosować to rozwiązanie w swoich domach czy biurach. Stanowi doskonałe źródło wiedzy dla każdego, kto szuka sposobów na efektywne i estetycznie atrakcyjne rozplanowanie światła w swojej przestrzeni, niezależnie od jej stylu i wielkości.
Artykuł napisany przez Emil Okrasa, 25 stycznia 2021
