Oświetlenie awaryjne to obecnie standard we wszystkich obiektach, w których zanik napięcia w sieci może skutkować zagrożeniem życia lub zdrowia ludzi w nim przebywającym. Jest ono wymagane w takich pomieszczeniach jak: kina, teatry, opery, czy filharmonie, a także na audytoriach, salach konferencyjnych, czy salach sportowych, przeznaczonych dla ponad 200 osób. Dlatego coraz częściej w dużych obiektach wybierane są nie tylko lampy przemysłowe, ale także oprawy oświetlenia awaryjnego. Powinny być one zamieszczone także w muzeach, czy innych powierzchniach o powierzchni ponad 1000m2, które oświetlane są wyłącznie światłem sztucznym. Oprawy oświetlenia awaryjnego musimy umieścić także na drogach ewakuacyjnych w szpitalach, czy we wszystkich obiektach wyżej wymienionych.
Razem z SMD-LED.PL dobierzmy wyjątkowe oświetlenie dla Twojego obiektu
Pomiary oświetlenia awaryjnego są niezwykle ważne, bo tego rodzaju oświetlenie bezpieczeństwa może bardzo często mieć ogromny wpływ na nasze życie i zdrowie. Oświetlenie ewakuacyjne zawsze powinno spełniać wymagane parametry, zawarte w normach PN-EN 1838 i PN-EN 50 172.
Pomiary natężenia oświetlenia awaryjnego
Na natężenie oświetlenia awaryjnego będzie miała ogromny wpływ również jego eksploatacja. W czasie swojej pracy oprawy oświetlenia awaryjnego mogą ulec zabrudzeniu, dlatego ważne jest, aby pomiary natężenia oświetlenia, za które ważny jest protokół w wyżej wymienionych normach, było na poziomie 1,25 natężenia w nich zalecanego. Wykonując pomiary natężenia oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego, nie bierzmy pod uwagę światła odbitego od ścian, sufitów, czy podłóg.
Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne jest wykorzystywane w momencie zaniku prądu, zasilającego oprawy do oświetlenia podstawowego. Właśnie dlatego lampy awaryjne są zasilane z niezależnego źródła energii (wbudowanej baterii), aby mogły pracować w momencie, kiedy główne źródło energii jest niedostępne.
Oświetlenie ewakuacyjne najczęściej spotkamy na drogach, które umożliwiają bezpieczne i szybkie wyjście z miejsca zagrożenia oraz zlokalizowanie sprzętu pożarowego. Wymagane natężenie oświetlenia ewakuacyjnego na drodze o szerokości 2 metrów to minimum 1 lux na centralnym pasie drogi. Szersze drogi ewakuacyjne mogą być traktowane jako połączenie kilku dróg lub już jako strefa otwarta. Pomiary oświetlenia ewakuacyjnego powinniśmy wykonywać w optymalnych do tego warunkach, za pomocą w pełni profesjonalnych urządzeń.
Oprawy oświetlenia awaryjnego, zamontowane w strefach otwartych, mają umożliwić nam bezpieczne przemieszczenie się w stronę dróg ewakuacyjnych. Oświetlenie bezpieczeństwa w strefach otwartych jest stosowane w obiektach o powierzchni nie mniejszej niż 60m2 lub kiedy istnieje możliwość dodatkowego zagrożenie, wywołanego przez obecność dużej liczby osób. Natężenia oświetlenia awaryjnego w tego typu strefach nie powinno być mniejsze niż 0,5 lx, a stosunek oświetlenia awaryjnego do głównego nie powinien być mniejszy niż 1:40.
Oświetlenie awaryjne w strefach wysokiego ryzyka ma bardzo ważne zadanie, jakim jest zwiększenie bezpieczeństwa osób biorących udział w potencjalnie niebezpiecznym procesie lub sytuacji. Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne w tych miejscach powinno być stosowane w wyznaczonym okresie, w którym istnieje niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia ludzi. Normy oświetlenia dla tego typu przestrzeni, mówią nam, że tego typu oświetlenie awaryjne powinno zapewnić w pełni wymagane natężenie światła w sposób ciągły lub w ciągu 0,5s. W strefach wysokiego ryzyka natężenie oświetlenia nie powinno być mniejsze niż 15 lx, a przy tym mniejsze niż 10% oświetlenia standardowego. Należy także pamiętać o tym, aby równomierność tego typu oświetlenia nie była większa niż 1:10 i nie powodowała efektu stroboskopowego.
Pomiary oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego ustala protokół rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, zgodnie z którym, wszystkie urządzenia przeciwpożarowe powinny być poddawane okresowym badaniom technicznym i konserwacyjnym przynajmniej raz w roku. Oczywiście wszystkie oprawy oświetlenia awaryjnego muszą w pełni spełniać Polskie normy oświetlenia. Wszystkie pomiary oświetlenia awaryjnego mogą być wykonywane wyłącznie odpowiedniej klasy luksomierzem, który będzie w stanie odczytać nawet bardzo małe wartości natężenia oświetlenia. Powinien mieć on także możliwość sprawdzenia równomierności oświetlenia, które jest bardzo ważne m.in. w strefach wysokiego ryzyka.
Wszystkie urządzenia pomiarowe, które wykorzystamy powinny posiadać aktualne świadectwo wzorcowania i mieć tolerancję błędu nieprzekraczającą 10%.
Dowiedz się więcej na temat oświetlenia awaryjnego czytając nasze artykuły
Normy oświetlenia awaryjnego są wyznaczane przez rozporządzenia Ministra Infrastruktury i zapisane w normach PN-EN 1838 i PN-EN 50 172. Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne oraz przepisy, które zawarto w normach, mają za zadanie podnieść bezpieczeństwo i zapewnić możliwość sprawnego wyjścia z miejsca zagrożenia, w momencie pojawienia się zagrożenia.
Oprócz wyżej wymienionych norm, natężenia oświetlenia awaryjnego w danych przestrzeniach, nie powinniśmy zapomnieć, w których ustawowo wymagane są oprawy oświetlenia awaryjnego, czy ewakuacyjnego. Aby zapewnić odpowiednie natężenie oświetlenia ewakuacyjnego, wymaga się zastosowania lamp w pobliżu drzwi wyjściowych, lub w miejscach, w których warto zwrócić uwagę na umieszczony sprzęt bezpieczeństwa, czyli np. gaśnicę. Oprawy ewakuacyjne powinny być rozmieszczone także w miejscach takich jak:
O oprawy oświetlenia awaryjnego powinniśmy zadbać również w innych miejscach, w których istnieje ryzyko zagrożenia. Są to np.:
Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne jest regulowane przez przepisy, o których mówiliśmy wcześniej w naszym wpisie. Budynki i obiekty, przede wszystkim użyteczności publicznej muszą posiadać odpowiednie urządzenia przeciwpożarowe, jak i zostać wyposażone w oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne zgodne z panującymi w Polsce normami bezpieczeństwa. Zgodnie z ustawą zawartą w normach, obiekt, w których zanika napięcie zasilające, może powodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi w nim przebywającym. Należy zadbać o to, aby oświetlenie awaryjne było zastosowane w pomieszczeniach, w których zapewni ono możliwość bezpiecznego dostosowania się do panujących warunków i ewakuacji.
Okresowa kontrola oświetlenia awaryjnego znajdującego się w naszym budynku może bardzo często uratować życie ludziom, w momencie przypadkowego zagrożenia. Bardzo ważne jest więc, aby wszystkie wykorzystane przez nas oprawy oświetlenia awaryjnego były zgodne ze współczesnymi standardami i posiadały certyfikat CNBOP. Jest on dokumentem wymaganym przez straż pożarną w momencie odbioru budynku publicznego. Jest on niczym innym jak certyfikatem dopuszczenia wybranych opraw do pracy w systemie awaryjnym.
Artykuł napisany przez Rafał Brzeziński, 13 maja 2019
