Projektowanie oświetlenia jest procesem kompleksowym, mającym na celu uzyskanie wysokiej jakości oświetlenia, zgodnego z oczekiwaniami klienta, a także obowiązującymi normami. Stworzenie prawidłowo działającego systemu oświetleniowego nie jest jednak łatwe. Jak powstaje projekt oświetlenia LED? Wymagana jest spora wiedza, a także znajomość oprogramowania umożliwiającego wykonywanie obliczeń i symulacji. Kluczowe jest również dobranie odpowiednich źródeł oświetlenia, które będą zgodne z przepisami panującymi w danym budynku oraz zoptymalizowanie ich działania.
Darmowy projekt i wycena oświetlenia
Najczęściej wybierane lampy hermetyczne przez naszych klientów:
Jeśli interesuje Cię to, jak powstaje projekt oświetlenia LED, zapoznaj się z dalszą częścią wpisu, z której dowiesz się między innymi:
Czasy, w których budynki użyteczności publicznej lub miejsca pracy były wyposażone w losowo zakupione źródła światła, już dawno minęły. Dziś każdy budynek i pomieszczenie musi spełniać normy, a także odpowiadać na potrzeby użytkowników i pracowników. Zadanie to na pierwszy rzut oka wydaje się proste — przeanalizuj normy i rozporządzenia, a następnie na ich podstawie wybierz pasujące źródła światła. Sprawa jest jednak nieco bardziej skomplikowana.
Instalacje oświetleniowe składają się z wielu elementów, które muszą być dobrane w prawidłowy sposób. Każde miejsce, jak biuro, basen, czy stadion, wymaga innego typu oświetlenia. Ba, nawet w biurach można wyróżnić wiele stref pracy, z czego każda ma nieco inne wymagania fotometryczne.
Projekt oświetlenia LED wykonuje się po to, by w prosty sposób określić parametry instalacji świetlnej jak: natężenie oświetlenia, barwa światła, czy rozmieszczenie lamp. Cały proces ma również na celu sprawdzić, czy wybrane oprawy w technologii LED nie będą negatywnie wpływać na osoby, jednocześnie zapewniając równomierne oświetlenie w całym pomieszczeniu.
Dodatkowo w miejscach pracy, w których niezbędne jest używanie niebezpiecznych narzędzi i urządzeń, światło może poprawić komfort pracy oraz zmniejszyć zmęczenie pracowników. Proces ten jest zatem kluczem do dobrego samopoczucia, a także zwiększenia bezpieczeństwa i komfortu pracy.
W zależności od tego jak złożony jest nasz przykładowy projekt oświetlenia, może składać się on z naprawdę wielu stron. Zapewne niewiele powiedzą one oświetleniowemu laikowi. Dlatego tez ważne jest odnalezienie podsumowania, które w większości przypadków znajduje się zaraz na początku projektu. Wskazuje ono wszystkie najważniejsze dane dla pomieszczenie które opisuje. Są to – natężenie na powierzchni roboczej, ilość wykorzystanych lamp, ich podstawowe dane techniczne, oraz wizualne przedstawienie natężenia.
Poniżej wstawiam zdjęcie poglądowe dla jednej z wykonywanych inwestycji.
Powyżej zaprezentowana jest strona podsumowująca wyniki dla hali przemysłowej. To z niej odczytać możemy podstawowe dane. Pierwsze co rzuca się w oczy to plan obiektu z rozrysowanymi izoliniami opisującymi natężenie na powierzchni roboczej. Poniżej znajdują się dane projektowe takie jak wysokość pomieszczenia, współczynnik konserwacji, czy współczynnik odbicia dla powierzchni. Są to rzeczy ważne dla osób które znają się na projektowaniu światła. Dla klienta najważniejsze są informacje przekazane poniżej, w podpunkcie płaszczyzna pracy, oraz oprawa, które składają się na projektowanie oświetlenia. Odczytać z niej można:
Poniżej inny reprezentatywny przykład oparty o panele LED:
Jednym z ciekawszych rzeczy, które potrafią bardzo ułatwić odczytanie projektu oświetleniowego jest tzw. przedstawienie nieprawidłowych kolorów. Jest to nic innego jak przedstawienie natężenia światła w postaci kolorów podanych na skali. Uwydatnia to w jaki sposób finalnie wyglądać będzie oświetlenie. Nie każdy potrafi dokładnie odczytać izolinie i jest to duże ułatwienie. Poniżej te same wyniki co w poprzednim akapicie ale jako przedstawienie nieprawidłowych kolorów.
Na pierwszy rzut oka wygląda to dziwnie, jednak wystarczy zweryfikować skalę. Generalnie im bardziej zbliżony do czerwonego jest kolor – tym jest jaśniej. Im bardziej niebieski – tym ciemniej. Czerwony i niebieski to w tym przypadku krańcowe, więc dominują odcienie zieleni, oraz żółty, który wskazuje najbardziej doświetlone punkty. W tym przykładowym projekcie oświetlenia nie zawieram dokładnych wartości skali, gdyż jest ona różna w zależności od danej inwestycji i ustawień produktu.
Ostatnim interesującym inwestora aspektem, jeśli chodzi o przykładowy projekt oświetlenia jest wizualizacja. Nie jest ona wykonywana zawsze. Często nie wnosi do niego nic, szczególnie na dużych powierzchniach przemysłowych. Obrazuje to zdjęcie poniżej:
Jak widać na powyższej wizualizacji – nie pokazuje Nam ona nic ciekawego. Jest to spowodowane tym, że na halach tego typu często umieszczenie maszyn, regałów, czy po prostu składowanych produktów ulega zmianom i projektowana jest pusta powierzchnia. Poza tym jest to duży kawał szarego pomieszczenia – nie ma tam niczego co warto przedstawić w formie wizualizacji. Inaczej sprawa ma się z biurowcami, szkołami i tym podobnym instytucjom. Poniżej wizualizacja pomieszczenia konferencyjnego gdzie jako lampy wykorzystano panele LED.
Tutaj sprawa ma się zupełnie inaczej. Wizualizacja przedstawia jak prezentuje się dane pomieszczenie. Wygląda to dobrze szczególnie ze względu na to, że wiemy jak mniej więcej rozstawione mają być meble, a przez to widzimy jak rozłoży się na nich światło. Warto jednak pamiętać, że jest to element dodatkowy i nie zawsze go wykonujemy. Dlatego też, jeśli życzą sobie Państwo abyśmy uwzględnili go podczas wykonywania przez nas projektu, warto tym wspomnieć.
Oprawa Rio 100W typ HIGH BAY od firmy KOBI o kodzie KFRO100NB. Barwa światła biała neutralna 4000K oraz strumień 11000lm.
Zanim przejdzie się do samego procesu projektowania przy użyciu oprogramowania komputerowego, należy najpierw dokonać pomiarów lub zdobyć niezbędne informacje od właściciela budynku. W przypadku nowo instalowanego oświetlenia niezbędne są:
Gdy mowa jest zaś o modernizacji oświetlenia, wtedy należy wykonać audyt, który polega na ocenie obecnego stanu instalacji i wskazaniu zmian, które można wprowadzić celem lepszego działania oświetlenia. Jest to proces przeprowadzany przez doświadczonego specjalistę, zawierający również analizę zapotrzebowania energetycznego obiektu. Szczegółowo wykonany audyt i wprowadzenia zmian, pozwala oszczędzić od 50 do 80% na kosztach energii w skali roku.
Gdy projektant posiada wszystkie niezbędne informacje, może przystąpić do tworzenia projektu. W tym celu korzysta się ze specjalnego oprogramowania jak DIALux lub Relux. Umożliwiają one stworzenie kompleksowego projektu, uwzględniającego wszystkie najważniejsze i niezbędne parametry świetlne dla całego budynku.
Po wgraniu do programu planu budynku projektant, opierając się na własnej wiedzy i doświadczeniu, rozmieszcza oprawy oświetleniowe w taki sposób, aby zapewnić użytkownikom obiektu wystarczającą ilość światła, przy minimalnym poborze energii. Następnie, gdy cały wstępny projekt jest przygotowany, wykonuje symulację, która pozwala w sposób wirtualny sprawdzić działanie całej instalacji. Dzięki temu procesowi, specjalista jest w stanie tak dobierać poszczególne oprawy i odległości między nimi, by maksymalnie zoptymalizować całą instalację.
Tworząc projekt oświetlenia hali magazynowej, czy wykonując projekt oświetlenia hali produkcyjnej, można również wyliczyć zyski energetyczne związane z modernizacją oświetlenia oraz czasem potrzebnym na zwrot inwestycji. Cały proces ma na celu stworzenie kompletnego projektu oświetlenia, na podstawie którego zostanie stworzona instalacja świetlna w danym obiekcie.
Sprawdź jakie oświetlenie przemysłowe wybrać
Od kilku lat, wszystkie budynki pracownicze, zakłady pracy, hale magazynowe i budynki użyteczności publicznej powinny być wyposażone w oświetlenie awaryjne. Te odpowiedzialne jest za wskazanie bezpiecznej drogi do wyjścia, wszystkim znajdującym się w danym czasie osobom.
Podobnie jak w przypadku oświetlenia głównego, instalacja awaryjna powstaje na podstawie specjalnego oprogramowania. Tutaj też trzeba zwrócić uwagę na rodzaj pomieszczeń i normy, jakie je opisują.
Dowiedz się więcej na temat oświetlenia awaryjnego
Kilka lat temu do wykonania idealne projektu oświetlenia niezbędna była ogromna wiedza i jeszcze więcej doświadczenia. Dziś wystarczy tak naprawdę znajomość norm oraz niektórych funkcji programu do projektowania oświetlenia.
Poniżej znajdziesz kroki przedstawiające cały proces projektowania oświetlenia w wybranym pomieszczeniu.
I to już wszystko. Z teoretycznego punktu widzenia, projektowanie oświetlenia LED wydaje się bardzo proste. Jest to jednak proces bardzo złożony, a powyższy przykład to tylko najprostsza sytuacja z jednym pomieszczeniem. W rzeczywistości, podczas projektowania trzeba jednak zwrócić uwagę na znacznie więcej elementów, parametrów i pomieszczeń.
Panele LED UGR<19 to panele LED w najpopularniejszym rozmiarze 60 cm x 60cm, o niskim wskaźniku olśnienia czynnego UGR. Panele UGR<19 LED nie powodują olśnienia w przypadku długiego przebywania w emitowanym przez niego świetle. Kierując wzrok bezpośrednio w źródło światła nie odczujemy przykrego efektu olśnienia. Dzięki temu panel LED UGR<19 może być stosowany wszędzie tam, gdzie często patrzymy w niego. Doskonałym przykładem takiego wnętrza są gabinety dentystyczne, w których pacjent patrzy prosto w górę w kierunku paneli na suficie. Dzięki panelom z niskim wskaźnikiem olśnienia, nie odczuje on dyskomfortu podczas leczenia. Panel o współczynniku UGR<19 to bardzo często panel LED z atestem PZH. Oznacza to, że jest on bezpieczny dla środowiska oraz zdrowia ludzkiego.
Zobacz produktyKoszty energii elektrycznej są coraz wyższe. Decydując się na modernizację oświetlenia, w budynku przemysłowym, biurowym, czy użytku publicznego, możesz naprawdę sporo oszczędzić. W skali roku oszczędności mogą sięgać 50-80% co w przypadku dużych budynków jest naprawdę sporą kwotą.
Jak zatem obliczyć zyski energetyczne po modernizacji oświetlenia?
To bardzo proste. Istnieje mnóstwo sposobów umożliwiających określenie zużycia energii na oświetlenie. Są to np.:
My skupimy się dziś na metodzie obliczeniowej szybkiej, którą w prosty sposób można zastosować również do metody kompleksowej. Polega ona na wyliczeniu liczbowego wskaźnika energii na oświetlenie LENI (Lighting Energy Numeric Indicator) dla danego budynku.
LENI = W [kWh] / A [m2*rok], gdzie
W — ilość zużytej energii w ciągu roku,
A — całkowita powierzchnia użytkowa budynku.
Wyliczając parametr LENI przed wykonaniem modernizacji, a także rok po otrzymasz dwie wartości. Obliczając procentowy stosunek pomiędzy nimi, otrzymasz wartość rocznego zysku energetycznego, jaki udało Ci się osiągnąć, dzięki modernizacji oświetlenia.
Jeśli jednak zależy Ci na dokładniejszych pomiarach, możesz skorzystać z metody kompleksowej, która polega na obliczeniu parametru LENI dla różnych okresów. Może być stosowana dla dowolnych okresów i miejsc, pod warunkiem, że zostanie uwzględniony dostęp światła dziennego. Należy również pamiętać o tym, że oszacowanie zapotrzebowania na energię metodą szybką przyniesie wyższe wartości LENI, nić te, uzyskane metodą kompleksową.
Ostatnią metodą, jest metoda pomiarowa, polegająca na obliczeniu stosunku pobranej energii na liczniku z danego okresu, przed i po modernizacji.
Jak widzisz, zaprojektowanie nowej instalacji oświetleniowej lub modernizacja starej nie jest procesem prostym. Decydując się na instalację oświetlenia LED, warto, jest zatrudnić specjalistów, którzy doskonale znają przepisy, a także wymagania dotyczące montażu nowoczesnych opraw. Jeśli masz jakieś pytania dotyczące projektowania, napisz do nas, z chęcią pomożemy.
Artykuł napisany przez Edyta Kawnik, 14 maja 2022
