Właściwość oddawania barw źródła światła jest niezwykle istotna. Zadając sobie pytanie co to współczynnik oddawania Barw RA? możemy powiedzieć że współczynnik oddawania barw RA to wskaźnik oddawania barw, który jest mierzony w skali od 1 do 100, opisuje zdolność źródła światła do rozpoznawania kolorów. W tej skali 1 reprezentuje światło monochromatyczne, a 100 reprezentuje naturalne słońce. Nowszym jego zamiennikiem jest pomiar CRI który mierzy aż 16 podstawowych kolorów. Współczynnik Ra oznacza ogólny wskaźnik oddawania barw. Wskaźnik oddawania barw CRI to numeryczna ocena zdolności źródła światła w stosunku do prawidłowego odtworzenia koloru różnych obiektów w porównaniu z dziennym lub naturalnym źródłem światła.
Wysoki współczynnik oddawania barw
Najczęściej wybierane żarówki przez naszych klientów:
Czym tak naprawdę jest wskaźnik oddawania barw? Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego kolor samochodu lub kosza na śmieci nie wygląda się tak samo w nocy, gdy stoisz pod oświetleniem ulicznym, jak w ciągu dnia? Pomimo faktu, że lampa używana w świetle ulicznym wytwarza dużo światła, CRI jest stosunkowo niskie, dlatego każdy kolor wydaje się zmieniony.
Na początek musimy przyznać, że większość obiektów na naszej planecie nie emituje własnego światła. Ponieważ odbijają światło padające na nie, możemy je zobaczyć. Zdolność do odbierania światła słonecznego ewoluowała w naszych oczach. W takim świetle widzimy wszystkie odcienie. Jednak dobrze wiadomo, że nasz sposób życia szybko przenosi nas do pomieszczeń zamkniętych. Spędzamy coraz mniej czasu w bezpośrednim świetle słonecznym i coraz bardziej polegamy na sztucznym świetle. W rezultacie powinniśmy przywiązywać dużą wagę do jasnego oświetlenia wewnętrznego, ponieważ jest to jedyny sposób na uzyskanie dobrej reprezentacji kolorów, które widzimy. Tylko wtedy, gdy istnieje różnica w luminancji lub kolorze między oglądanym obiektem a tłem, na którym jest on umieszczony, możliwa jest percepcja wzrokowa. W rezultacie do oświetlenia wykorzystywane są różnego rodzaju źródła światła. Energooszczędne źródła światła, takie jak oświetlenie LED, zyskały ostatnio popularność.
Postrzeganie koloru przez człowieka opiera się na interakcji jego oczu i mózgu. Receptory jasności i koloru znajdujące się na siatkówce oka pozwalają nam postrzegać światło. W procesie widzenia energia fotonu kontroluje kolor, który jest określany jako nasycenie i odcień. Trzy cechy koloru, które określają zdolność osoby do rozpoznawania kolorów, to jasność, nasycenie i odcień. Są one w większości zdeterminowane przez właściwości zastosowanych źródeł światła.
Wskaźnik oddawania barw lampy jest reprezentowany przez jej wartość w skali Ra (CRI). Na przykład żarówka ma CRI 100, co oznacza, że ma najwyższy współczynnik CRI, podczas gdy CRI 0 oznacza, że ma najniższy współczynnik CRI. Wskaźnik oddawania barw, który jest mierzony w skali od 1 do 100, opisuje zdolność źródła światła do rozpoznawania kolorów. W tej skali 1 reprezentuje światło monochromatyczne, a 100 reprezentuje naturalne słońce, dlatego można myśleć o skali jako mierze jakości światła źródła.
Wskaźnik oddawania barw (CRI) wskazuje, jak dobrze kolor jest odwzorowany, podczas gdy temperatura barwowa oznacza kolor emitowanego światła. Rozważ różnicę w oświetleniu między ciepłą kawiarnią o niskiej temperaturze barwowej a gabinetem dentystycznym, w którym dla jasności wymagane są jasne białe lampy o wysokiej temperaturze barwowej. Oba wpływają na to, jak postrzegamy kolor i często są błędnie interpretowane. Oznacza to również, że jeśli chcesz prawidłowo ocenić CRI dwóch żarówek, powinny one mieć tę samą temperaturę barw. Wskaźnik oddawania barw jest tylko jedną z licznych cech, które wchodzą w specyfikację lampy.
współczynnik oddwawania barw CRI
CRI oznacza „wskaźnik oddawania barw” (z angielskiego Color Rending Index). Jest to wskaźnik oddawania barw, który charakteryzuje źródło światła. Jest reprezentowany przez cyfrę z zakresu od 0 do 100. Kontroluje, w jaki sposób kolory rzeczy są odwzorowane pod wpływem światła. Łatwo wywnioskować, że im wyższy ten współczynnik, tym lepiej kolory są odwzorowywane, a obiekty wydają się bardziej naturalne. CRI i Ra to dwa skróty, które mogą być używane zamiennie.
Jeśli Ra = 100, wskazane jest optymalne oddawanie barw przypisane słońcu. Kolory o niskim CRI mogą być znacznie zniekształcone. Lampy sodowe, które do niedawna były powszechnie stosowane w oświetleniu ulicznym, są przykładem takiego wskaźnika. Obecnie ich miejsce stopniowo zajmują energooszczędne lampy LED o wysokim CRI.
CRI jest obliczany przy użyciu 14 określonych kolorów próbek znanych jako próbki kolorów testowych, ale większość producentów używa tylko ośmiu. Testowe źródło światła oświetla kolejno wzory kolorów. Wskaźnik oddawania barw Ra oblicza się, porównując światło odbite przez kolor testowy ze światłem odbitym przez światło odniesienia.
Czy współczynnik CRI (Ra) ma znaczenie dla ludzkiego zdrowia i samopoczucia? Będziemy mieli zły nastrój, a nasze oczy będą szybciej męczyć się w pomieszczeniach z oświetleniem o wskaźniku oddawania barw niższym niż 80 CRI, ponieważ kolory nie będą naturalne. Wszystko będzie wydawało się ciemniejsze. A takie postrzeganie świata ma negatywny wpływ na psychikę.
Dla większości ludzi optymalnymi warunkami odpoczynku są wysoki wskaźnik oddawania barw w połączeniu z przyjemną temperaturą barwową światła. Naturalne i najwyższe kolory Ra są najczęściej stosowane w miejscu pracy. Czujemy się lepiej, a nasze oczy są mniej zmęczone, gdy mamy dobry odcień światła i wysoką reprodukcję kolorów. Obiekty oświetlone lampami o słabym oddawaniu barw mogą wyglądać gorzej niż te oświetlone przez źródło o tym samym strumieniu, ale wyższym Ra.
Problem jakości światła w miejscu pracy przekłada się na wydajność, precyzję i bezpieczeństwo, a także zdrowie i dobre samopoczucie. Unia Europejska ustanowiła wytyczne wymagające minimalnego Ra 80 w miejscu pracy, aby zapewnić bezpieczne środowisko pracy. Z perspektywy ekspozycji produktów w witrynach sklepowych lub wnętrzach, dokładne odwzorowanie kolorów ma kluczowe znaczenie. Do oświetlenia tych obiektów obecnie najczęściej wykorzystuje się panele LED o wysokim współczynniku CRI, które możemy zamontować podtynkowo lub natynkowo. Ponadto ten parametr jest niezwykle ważny dla profesjonalistów oświetleniowych. W większości scenariuszy standardy oświetlenia wymagają co najmniej 80 Ra. W niektórych przypadkach, takich jak hale magazynowe lub oświetlenie zewnętrzne, kryteria są mniej rygorystyczne, jednak w nich również zalecamy, aby lampy przemysłowe miały współczynnik CRI na poziomie minimum 80. Zagwarantuje on odpowiednią jakość oświetlenia w miejscu pracy, ale także wygodę naszym pracownikom.
Sprawdź jakie oświetlenie wybrać w miejscach pracy
Wskaźnik oddawania barw, podobnie jak kolor światła, ma wpływ na nasz nastrój i samopoczucie. Jeśli więc chcemy uzyskać przyzwoity efekt, powinniśmy unikać zakupu źródła światła o niskim CRI. Pomimo odpowiednio dopasowanej temperatury barwowej, nie uzyskamy pożądanego efektu, a kolory obiektów, które chcemy oświetlić, pozostaną blade i mdłe. Poczujemy się lepiej w pewnym środowisku, jeśli współczynnik będzie wyższy. Niewątpliwie będziemy mniej wyczerpani, co ułatwi nam wykonywanie powierzonych nam obowiązków. Takie oświetlenie powinno być stosowane w miejscach, w których musimy być dokładniejsi i uważni (miejsca pracy, ulice, chodniki), a także w miejscach, w których chcemy uczynić przedmioty bardziej atrakcyjnymi (sklepy).
Przykładowy współczynnik oddwawania barw Ra
Źródła światła o współczynniku Ra=80-90 CRI są wystarczające do użytku domowego. Odcienie są dość podobne do tych, które są oświetlone naturalnym światłem słonecznym. Lampy LED o CRI co najmniej 80 powinny być używane do oświetlania witryn sklepowych. Zapewni to produktom bardziej naturalny wygląd. Poniżej tej liczby produkty „stracą w naszych oczach” jakość, co utrudni sprzedaż, ponieważ kolory będą się różnić od naturalnych, dając wrażenie, że są niższej jakości. Sytuacja w galeriach sztuki jest podobna do sytuacji witryn sklepowych. Zaleca się jednak zakup lamp o wskaźniku oddawania barw co najmniej 85. Obrazy i dzieła sztuki będą w rezultacie wyglądać bardziej naturalnie. Wszystkie kolory są doskonale przedstawione, prawie tak, jakbyśmy oglądali je w bezpośrednim świetle słonecznym.
Wszędzie tam, gdzie ważne jest prawidłowe odwzorowanie kolorów, na przykład w przemyśle, opiece zdrowotnej, warsztatach artystycznych, kuchniach i sklepach, odpowiedni jest wysoki CRI wynoszący co najmniej 80 CRI. Jest to szczególnie ważne, gdy potrzebujemy światła podobnego do koloru słońca. W rezultacie, oświetlając łazienkę lub kuchnię, wymagamy oświetlenia o CRI co najmniej 80, przy tym im wyższe, tym lepiej. Jeśli chodzi o umieszczanie kosmetyków, kobiety będą cieszyć się jakością oświetlenia w łazience. W kuchni posiłek wydaje się bardziej realny. Może łatwo odróżnić świeżą i suszoną żywność.
Zobacz również nasze inne o parametrach świetlnych
Co oznacza współczynnik w zakresie oświetlenia LED? Oświetlenie LED o niskim CRI, poniżej Ra 80, będzie odbijać kolory w nienaturalny, a więc nieatrakcyjny sposób. W związku z tym ważne jest, aby wziąć pod uwagę ten aspekt przy zakupie takiego oświetlenia. Żarówki LED często mają CRI 80 lub więcej, co wskazuje na doskonałe odwzorowanie kolorów. Warto zauważyć, że obniżenie współczynnika oddawania barw ma wpływ na obniżenie strumienia świetlnego. Ponieważ ilość i natężenie światła ma znaczący wpływ na nasze samopoczucie, należy wziąć pod uwagę współczynnik oświetlenia i wybrać produkty o wysokim poziomie Ra.
Nawet najlepiej zaplanowane wnętrze i starannie dobrane kolory będą nieatrakcyjne, jeśli oświetlenie będzie w niewłaściwym kolorze. Kolor jest wzmocniony przez oświetlenie. Jeśli CRI jest mniejszy niż 80, kolory będą wyglądać sztucznie i będą bliższe szarości niż żywym odcieniom. Często trudniej jest odpocząć i zrelaksować się w pomieszczeniach o słabym oświetleniu.
Artykuł napisany przez Marcin Pietrasik, 28 września 2021
