W kinematografii światło jest elementem podstawowym, bez odpowiedniego oświetlenia niemożliwe będzie nagranie nawet najprostszych filmików do mediów społecznościowych. Bez światła po prostu nie było by filmu. Podpowiadamy, jakie rodzaje oświetlenia można wykorzystywać w kinie, aby każde ujęcie było odpowiednio podkreślone. Oświetlenie w filmach i serialach.
Oświetlenie w filmach i serialach
W ostatnim czasie, w dobie pandemii, serwisy streamingowe typu Netflix odnotowały rekordy popularności. Ograniczenie możliwości spędzania czasu poza domem przełożyło się na wzrost zainteresowania filmami i serialami. Widzowie korzystają z możliwości zmiany adresu IP, żeby rozszerzyć katalog dostępnych produkcji (o zmianie adresu IP przeczytać można tutaj), a platformy tworzą coraz to nowsze propozycje w oparciu o gusta użytkowników. W tym wszystkim właściwie nikt nie zastanawia się nad rolą odpowiedniego oświetlenia, bez którego tak naprawdę nie byłoby żadnej z tych produkcji.
Sprawdź gdzie jeszcze świetnie sprawdza się oświetlenie LED
Istnieje szereg różnych rodzajów świateł wykorzystywanych w kinie – od oświetlenia głównego, poprzez światło boczne, podświetlenie, światło ostre i miękkie, światło otoczenia, po światło odbicia. Odpowiednio dobrane światło może podkreślać znaczenie obrazu pomóc wyrazić emocje z danej sceny. Natężenie, kierunek, temperatura barwowa określają wielowymiarowość i rozmiar obiektów i postaci. Dodaje dramatyzmu lub spokoju w zależności od sceny.
Oświetlenie podstawowe to światło główne, którego reżyser używa w celu konfiguracji obrazu, podkreślenia kształtu i wymiarów. Z drugiej strony, brak światła głównego pozwala na osiągnięcie specyficznych efektów gdy są wymagane w danych sytuacjach, takich jak bardzo wyraźne podświetlenie, w którym doskonale zaznacza się sylwetka. Z kolei oświetlenie poruszającego się obiektu wymaga kilku rodzajów różnych świateł, które podkreślają obiekt w odpowiednich momentach.
W większości produkcji wysokobudżetowych wykorzystuje się tak zwane światło wypełniające, które jest słabsze niż światło główne i znajduje się po przeciwnej stronie w kierunku prostopadłym. Ma na celu wypełnienie cieni o wysokim poziomie kontrastu, wydobywa szczegóły w ciemności i w ten sposób pomaga tworzyć pożądany nastrój. Innym sposobem na stworzenie światła wypełniającego jest lampa błyskowa. Gdy miejsce jest już dobrze oświetlone, taka lampa eliminuje cienie również na duże odległości. Pozwala też oświetlić obiekt, który ma bardzo silne podświetlenie (jak słońce).
W przypadku tańszych produkcji wykorzystuje się reflektory, które są bardziej przystępne cenowo, przenośne, nie zajmują dużo miejsca i dostępne w szerokiej gamie rozmiarów. Kolor reflektora zmienia kolor cienia. W nagraniach amatorskich aby uzyskać dobre odbite światło wypełniające wykorzystać można po prostu arkusz zwykłego białego styropianu. Nawet ściany i sufity same w sobie również mogą również pełnić rolę dużych reflektorów, tworząc światło wypełniające, które daje miękki i subtelny efekt oświetlenia.
Z drugiej strony, gdy reżyser chce, żeby światło wypełniające było ciemniejsze niż światło naturalne, można zablokować światło naturalne przez czarny lub nieprzezroczysty filtr albo płótno. Taki zabieg zapobiega odbijaniu się nadmiaru światła na obiekt, a światło zostaje w pewien sposób pochłonięte.
Światło boczne natomiast, zwane światłocieniowym, niejako wpada do ujęcia, aby uwydatnić jedną stronę oświetlanej osoby lub obiektu, często używane jest aby dodać scenie dramatyzmu. Jeszcze inny rodzaj światła stosowanego w kinematografii to podświetlenie. Podświetlenie oświetla aktora lub obiekt od tyłu, zwykle jest umieszczone wyżej niż oświetlany obiekt, można też wykorzystać w tym celu światło słoneczne. Pomaga oddzielić obiekt lub aktora od ciemnego tła i nadać obiektowi więcej kształtu i głębi na płaskim, dwuwymiarowym tle.
Artykuł napisany przez Marcin Pietrasik, 4 września 2021
