Wybierając się na ulubiony spektakl, czy koncert naszego ulubionego zespołu raczej zwracamy uwagę bardziej na samych artystów i widowisko jakie nas czeka. Odpowiednie oświetlenie w teatrze – jaki wpływ ma oświetlenie na występ? Warto jednak pamiętać o tym, że wydarzenia kulturalne to nie 1 i nie 2, ale wiele czynników oprócz samych aktorów, które właściwie dobrane i zgrane dają odpowiedni efekt. Takimi czynnikami jest m.in nagłośnienie i oświetlenie. Aby prawidłowo dobrać oświetlenie w miejscach rozrywki i oświetlić takie miejsca jak teatr, kino czy salę koncertową musimy pamiętać, że każde z tych miejsc ma swoje wymagania. Zazwyczaj do oświetlenia miejsc rozrywki wybierane są światła ledowe i reflektory. Miejsca takie jak powyżej, są pokaźnych rozmiarów, a co za tym idzie potrzebują równomiernie rozproszonego światła.
Szukasz oświetlenia sterowanego systemem DMX?
Najczęściej wybierane produkty przez naszych klientów:
Każdy z nas był kiedyś w teatrze. Oglądając spektakl, nawet nie będąc dużym fanem tego rodzaju występów, bez problemu zauważyć możemy jak wiele czynników składa się na udany performance. Oglądając spektakl teatralny zwróćmy uwagę na oświetlenie w teatrze i rolę jaką odgrywa. Odpowiednio padające światło decyduje co widzimy, a czego w danym momencie nie powinniśmy widzieć. Oświetlenie ukazuje emocje bohatera, a także porę dnia. Jest integralną częścią scenografii. Zazwyczaj systemem używanym do sterowania oświetleniem jest sterownik DMX 512. System ten pozwala niezależnie sterować i zarządzać nieskończoną liczbą lamp. Niezależnie od tego czy znajdujemy się w teatrze dramatycznym czy teatrze muzycznym, występ teatralny zawiera wiele efektów świetlnych, które podkreślają daną scenę.
Mogłoby się wydawać, że przedstawienia dopiero od niedawna są „wspomagane” w ten sposób. Prawda jest jednak zupełnie inna. W starożytnej Grecji, jak zapewne każdy z nas wie, ważną rolę odgrywały spektakle teatralne. Już wtedy wykorzystywano słońce do oświetlenia i nadania odpowiedniego klimatu oraz podkreślenia kreacji aktorów. Ba! Przerywano również występ i czekano na odpowiedni kąt padania promieni słonecznych.
Grekom nie można odmówić pomysłowości, jednak to Włosi w okresie renesansu pokazali prawdziwą klasę w kwestii oświetlenia występów kulturalnych. To właśnie wtedy zaczęto wykorzystywać z powodzeniem proste filtry barwne, by nadać odpowiednie światło.
W obecnych czasach technika oświetleniowa zmienia się każdego dnia. Występuje niemal w każdego rodzaju instytucjach kultury takich jak m.in filharmonia, opera a także kabarety. Ważną rolę odgrywa też podczas konferencji i spotkań. Mamy do wyboru wszelkiego rodzaju reflektory o różnych barwach, diody LED i wiele innych.
Dzięki profesjonalistom każde przeżycie kulturalne wywołuje silne emocje i jesteśmy w stanie dogłębnie poczuć to co przedstawiają artyści.
Oświetlenie w teatrze
Teatry, kina i inne centra kultury dla jednych są miejscami rozrywki i wyciszenia, natomiast dla innych to miejsce pracy. Z tego powodu, pomieszczenia są objęte normami jakie powinny spełniać. Normy oświetlenia pomieszczeń rozrywkowych są sprecyzowane i dotyczą np. natężenia i barwy światła. Dla przykładu: (obszar scen – montaż) natężenie w takim pomieszczeniu powinno wynosić 300 lx (luksów) i mieć współczynnik oddawania barw CRI80 przy pomiarach na wysokości 0.80m. Równomierność powinna być na poziomie 0.40.
Normy w pozostałych pomieszczeniach wyglądają następująco:
Normy oświetleniowe w pomieszczeniach do ćwiczeń
W pomieszczeniach do ćwiczeń natężenie powinno wynosić 300 lx oraz mieć współczynnik oddawania barw CRI80. Pomiary wykonywane na wysokości 0.80m, a równomierność powinna być na poziomie 0.60
W przypadku przebieralni natężenie ma wartość 300 lx, współczynnik oddawania barw CRI90 oraz pomiary na wysokości 0.80m. Równomierność powinna wynosić 0.60
Jeśli chodzi o strefy z miejscami do siedzenia i pomieszczenia do konserwacji oraz czyszczenia natężenie powinno wynosić 200 lx, przy pomiarach na wysokości 0.80. Współczynnik oddawania barw to CRI80, natomiast równomierność na poziomie 0.50
Sprawdź najważniejsze parametry dotyczące oświetlenia
Jakie oświetlenie na scenę – oświetlenie w teatrze
Sale do ćwiczeń różnego typu, to miejsca, w których dobra widoczność jest niezwykle istotna. Ważną rolę odgrywa nie tylko prawidłowe oświetlenie, które swoją drogą też jest ważne. Jednak w pomieszczeniach, w których trenujemy np. w sali baletowej to oświetlenie gra jedną z głównych ról. Dlaczego jest to istotne? W sali baletowej każdy z uczestników powinien mieć jak najlepszą widoczność, zazwyczaj w jednym czasie ćwiczy 10 lub więcej osób, a co za tym idzie stoimy w różnych częściach pomieszczenia. Dlatego nowoczesna sala musi być profesjonalna i zapewniać równe możliwości każdemu z uczestników. Natężenie oświetlenia powinno być na poziomie 300lx . Lampy na sali baletowej powinny miec wysoki współczynnik CRI bo aż 80. Równomierność powinna być na poziomie 0.40. Na zajęciach tego typu znajduje się cała ściana luster, które pomagają tancerzom w kontrolowaniu swoich postępów i korygowaniu błędów. Zarówno ci stojący obok drążka baletowego jak i ci nieco dalej, powinni mieć taką samą widoczność, dobrym rozwiązaniem więc są lampy LED, które oddają naturalne światło, rozprowadzone równomiernie na całą powierzchnię pomieszczenia. Często spotykane jest też pianino, na którym do prób baletowych przygrywana jest muzyka. Jak można się domyśleć stoi gdzieś na uboczu, więc jest kolejnym powodem mówiącym o konieczności rozprowadzenia dobrego źródła światła.
Oświetlenie sali baletowej
Zapytani o najważniejszą rzecz na wydarzeniach typu koncert i tego typu imprezy, zapewne bez zastanowienia odpowiemy, że najważniejszym aspektem jest dobre nagłośnienie. Jednak, czy tak faktycznie jest? Bez wątpienia po części to prawda, ale nie możemy zapominać o równie ważnej rzeczy jaką jest dobrze dobrane oświetlenie. Koncerty to wydarzenia, na których obecność np. 10 tys. osób nie jest niczym nadzwyczajnym. Oświetlenie sceniczne ma wiele zadań. Powinno nie tylko zapewnić oświetlenie na takim poziomie, by dostatecznie oświetlić scenę by była ona widoczna dla widowni, czy artystów znajdujących się na niej, ale też być dobrze zsynchronizowana z muzyką, aby zapewnić jak najlepsze przeżycia.
Oświetlenie sceniczne to nie tylko wielokolorowe reflektory, ale też te wydawałoby się mniej ważne, czyli doświetlające miejsca na widowni.
W zależności od miejsca oświetlenie sceniczne będzie trochę różniło się od siebie. W teatrach ważne jest podkreślenie konkretnych scen i miejsc, tak by uwidocznić znaczące chwile w repertuarze. Natomiast na koncertach i festiwalach to synchronizacja z muzyką odgrywa kluczową rolę. Jednak bez względu na to, prawidłowo dobrane oświetlenie jest niemal równie ważną sprawą jak sam seans.
Oświetlenie na koncercie
Odpowiednie oświetlenie w teatrze, na koncertach i innych wydarzeniach kulturalnych odgrywa kluczową rolę w tworzeniu atmosfery i wzmacnianiu doświadczenia widzów. Oświetlenie sceniczne nie tylko zapewnia widoczność artystów i sceny, ale także podkreśla emocje, dynamikę wydarzenia oraz wspomaga narrację. Użycie systemu sterowania oświetleniem, takiego jak DMX 512, umożliwia precyzyjne zarządzanie różnymi źródłami światła, co pozwala na tworzenie złożonych efektów świetlnych. Historia oświetlenia sceny sięga starożytnej Grecji, gdzie słońce wykorzystywano do podkreślania spektakli, a renesansowi Włosi wprowadzili proste filtry barwne. Dzisiaj, dzięki nowoczesnej technologii oświetleniowej, możliwości są znacznie szersze, a oświetlenie staje się integralną częścią każdego występu. Normy dotyczące oświetlenia w pomieszczeniach rozrywkowych określają natężenie, barwę światła i inne parametry zapewniające bezpieczeństwo oraz komfort zarówno publiczności, jak i wykonawców. W salach baletowych, gdzie widoczność jest kluczowa, równomierne i naturalne światło LED jest niezbędne, podobnie jak w laboratoriach komputerowych, gdzie oczekuje się natężenia 500 lx przy wysokim współczynniku oddawania barw. Podczas koncertów i festiwali, oświetlenie sceniczne łączy się z muzyką, tworząc niezapomniane wrażenia. Zarówno w teatrach, jak i na koncertach, oświetlenie sceniczne staje się nie tylko narzędziem technicznym, ale też artystycznym, które ma fundamentalne znaczenie dla sukcesu każdego wydarzenia.
Artykuł napisany przez Edyta Kawnik, 23 maja 2022
