Świetlówki LED

Świetlówki LED to jeden z częściej kupowanych przez klientów produktów wykonywanych w technologii LED. Równie często co zakup, pojawia się również pytanie czym różnią się świetlówki LED jednostronnie zasilane od tych zasilanych dwustronnie. Poniżej postaram się wyjaśnić czym tak naprawdę są owe tajemnicze zwroty, które wbrew pozorom nie są wcale trudne do zrozumienia, nawet przez kompletnego laika.

Świetlówki LED – prąd i napięcie zasilające

Najważniejszym aspektem, który musimy sobie uświadomić, aby zrozumieć różnicę pomiędzy świetlówkami LED zasilanymi dwustronnie, a świetlówkami zasilanymi jednostronnie jest zrozumienie jakim prądem zasilane są te produkty.  Co niektórzy, którzy zagłębili się w ten temat wiedzą zapewne, że w przeciwieństwie do dawnych świetlówek gazowych, świetlówki LED zasilane są czystym prądem zmiennym o napięciu 230V. Nie wykorzystujemy tam żadnych elektronicznych układów przetwarzających napięcie, czy też tradycyjnych starterów i dławików. Wiedząc, że pod świetlówkę LED podłączamy czysty prąd zmienny o napięciu 230V (taki jaki płynie np. w naszych gniazdkach) możemy domyślać się czym jest nasz tajemniczy sposób zasilania świetlówki. Otóż w prądzie zmiennym – mimo nazwy i jego charakterystyki – każda nitka posiada własną charakterystykę. Są to kolejno:

L – faza – podłączona bezpośrednio do źródła napięcia w elektrowni;

N – zero (neutralny) – połączony z punktem neutralnym transformatora;

Właśnie te dwie nitki są podstawą do zrozumienia tego czym różnią się świetlówki LED zasilane jednostronnie od świetlówek LED zasilanych dwustronnie.

Świetlówki LED jednostronnie zasilane

Świetlówki LED zasilane jednostronnie dominują na rynku oświetleniowym. Jest to spowodowane tym, że jest to standard przyjęty przez Unię Europejską co czyni te produkty naturalnym wyborem większości klientów. Mimo wszystko często słyszymy pytania klientów czym tak właściwie jest to zasilanie jednostronne. Niektórzy myślą, że chodzi o to iż gniazdo świetlówki jest tylko z jednej strony, ale to zupełnie inny powód sprawia że nazywamy je jednostronnymi. W świetlówkach jednostronnie zasilanych zarówno faza jak i zero wpinamy po jednej stronie świetlówki i za każdą z nitek odpowiedzialny jest jeden bolec w gnieździe. Obrazuje to poniższy schemat.

Jak dokładnie widzimy tylko jedna strona świetlówki jest wykorzystana do zasilania. Jest ona zawsze oznaczona na trzonku literami L i N (faza i zero). Drugi koniec służy tylko i wyłącznie do utrzymywania świetlówki w oprawie. Należy pamiętać, że świetlówki jednostronnie zasilane musimy stosować w odpowiednich oprawach, bądź przerobić stare oprawy na zasilanie jednostronne. Należy również włożyć świetlówkę odpowiednią stroną, gdyż jeżeli pomylimy się i włożymy w gniazdo zasilające trzonek, który jest wyłącznie uchwytem, świetlówka LED po prostu nie zaświeci. Mimo powyższych utrudnień, jest to w dzisiejszych czasach standard i świetlówki tego typu są o wiele bardziej popularne, a przez to również o wiele tańsze.

Świetlówki LED dwustronnie zasilane

Zasilanie dwustronne to relikt dawnych czasów. Pomimo, że wciąż na polskim rynku znaleźć można źródła światła tego typu to zostały prawie całkowicie wyparte przez źródła zasilane jednostronnie. Czym jest jednak zasilanie dwustronne? Różnica polega na tym, iż w świetlówkach LED zasilanych dwustronnie, jedno gniazdo odpowiada za podłączenie fazy, a drugie za podłączenie przewodu zero (neutralnego). Obrazuje to schemat przedstawiony poniżej.

Powyższy układ był stosowany w większości opraw w Polsce i uznawany jako standard. Dlatego też, w większości przypadków przy montażu świetlówek LED nowego typu (tj. jednostronnie zasilanych), należy przerobić istniejące oprawy. Z technicznego punktu widzenia, jest to rozwiązanie gorsze, gdyż w samej świetlówce wymagało zastosowania dwóch przetwornic, bądź przerzucenia zasilania dodatkowym przewodem, co generowało dodatkowe koszty produkcyjne. Jest to jedna z przyczyn wyższej ceny świetlówek LED dwustronnie zasilanych (widać to dokładnie, gdy wejdziemy do kategorii świetlówki LED – ceny świetlówek zasilanych dwustronnie potrafią być nawet dwukrotnie wyższe).

Zasilanie świetlówek LED - podsumowanie

W tekście zastosowane zostały pewne uproszczenia, których zadaniem jest ułatwienie zrozumienia całości zagadnienia związanego z zasilaniem świetlówek LED. Wierzymy jednak, że dzięki temu problem wyboru prawidłowego typu świetlówki zostanie chociaż częściowo rozwiązany.